Is specialty coffee altijd Arabica?

De term specialty coffee klinkt misschien als iets exclusiefs, iets dat alleen door barista’s met tattoo sleeves en weegschaaltjes wordt begrepen. Maar één vraag duikt steeds op: is specialty coffee altijd Arabica?

Het korte antwoord: bijna altijd.
Het lange antwoord? Dat zit vol smaak, geschiedenis en een beetje koffiemagie.

Arabica vs. Robusta

Er zijn ruim honderd soorten koffieplanten, maar twee domineren onze kopjes: Arabica en Robusta.

• Arabica groeit op grotere hoogte, rijpt langzamer en ontwikkelt daardoor meer complexe aroma’s: fruitig, bloemig, soms zelfs wijnachtig.

• Robusta groeit lager, is sterker, bitterder, en bevat bijna dubbel zoveel cafeïne.

Voor de meeste mensen is Arabica dus de verfijnde variant, terwijl Robusta eerder wordt gebruikt in instantkoffie of krachtige espressoblends.

Wat maakt koffie ‘specialty’?

Specialty coffee gaat niet alleen over de soort boon, maar over kwaliteit en zorg.
Om de titel ‘specialty’ te krijgen, moet koffie minstens 80 punten scoren op de officiële schaal van de Specialty Coffee Association (SCA). Die punten krijg je niet zomaar, er wordt gekeken naar:

• Smaakcomplexiteit (hoeveel lagen proef je?)

• Zuiverheid (geen defecten in de boon)

• Aroma en body

• Brandkwaliteit en versheid

In de praktijk betekent dat: bijna alle specialty koffies zijn van Arabica-planten, omdat die simpelweg beter scoren op smaak en balans.

En Robusta dan?

Robusta heeft jarenlang een slechte reputatie gehad, maar dat verandert. Er zijn tegenwoordig zelfs specialty Robustas, afkomstig uit landen als India of Uganda, die met dezelfde aandacht worden verbouwd en verwerkt als Arabica.

Toch blijft Arabica de koning van de specialty-wereld. Meer dan 95% van alle specialty koffie op de markt is Arabica.

Waarom Arabica de favoriet is

Arabica is als de Pinot Noir van de koffiewereld: gevoelig, moeilijk te telen, maar met ongeëvenaarde finesse.
De plant houdt van koele nachten, berglucht en rijke vulkanische grond. Daardoor vind je de mooiste Arabica’s in landen als Ethiopië, Colombia en Costa Rica, allemaal regio’s die bekendstaan om hun aromatische, gebalanceerde bonen.

Dus… is specialty coffee Arabica?

In 9 van de 10 gevallen: ja.
Arabica biedt de rijkdom en verfijning die specialty koffie definieert. Maar soms mag Robusta ook meedoen, als die uitzonderlijk goed is.

Het belangrijkste blijft: de aandacht waarmee de boon wordt geteeld, geoogst, verwerkt én gebrand. Dat maakt een koffie écht ‘specialty’.

Dus de volgende keer dat iemand vraagt of specialty coffee altijd Arabica is, kun jij zeggen:
“Bijna altijd, en als het niet zo is, dan is het een Robusta die écht zijn plek heeft verdiend.”